SCHOORL - Het zit mevrouw Ter Schoor* (75) uit Schoorl niet mee. Nadat bij een woninginbraak voor meer dan 10.000 euro uit haar huis wordt ontvreemd, wordt ze niet lang daarna ook nog eens voor meer dan 10.000 euro opgelicht via Whatsapp. Door iemand die zich via het communicatiemiddel voordoet als haar dochter.

De cybercriminelen slaan bij mevrouw Ter Schoor op het juiste moment toe. Op maandag om 11.00 sturen ze een bericht uit naam van haar dochter dat haar telefoon gevallen is, dat ze een tijdelijk telefoonnummer heeft en haar online bankieren niet meer werkt. "Als ik niet voor 15 uur geld zou overmaken, dan zou ze in de problemen komen," herinnert het slachtoffer zich. De moeder probeert haar dochter nog te bellen, maar krijgt een appje terug 'dat het geluid het niet meer doet'. "Veel heb ik er ook niet achter gezocht. Mijn dochter geeft leiding aan een groot bedrijf met een miljoenenomzet, dus ik vond de vraag niet gek."

Het verhaal speelt daarnaast ook nog eens precies in op de zorgen van mevrouw Ter Schoor, wiens dochter leiding geeft aan een zorginstelling. "In het weekend had mijn dochter nog haar zorgen geuit over een afspraak waar ze erg tegenop zag. Ze had een afspraak met iemand die geen geld meer wilde betalen voor de zorg van haar kind. Natuurlijk maakte ik mij daarover ook zorgen."

Mevrouw Ter Schoor maakt in deelbetalingen uiteindelijk meer dan 11.000 euro over, totdat ze bij de laatste betaling argwaan krijgt. "In een van de eerdere berichten had mijn dochter geschreven dat ze mij de volgende dag terug zou betalen, maar bij de laatste betaling veranderde de boodschap opeens: ze zou ervoor zorgen dat ik al het geld terug zou krijgen in maandelijkse termijnen van 1.300 euro. Toen begon ik te twijfelen." De oplichting komt pas de volgende ochtend aan het licht. Als hartpatiënt stuurt mevrouw Ter Schoor haar dochter elke ochtend om 9 uur in de ochtend een smiley om te laten weten dat ze okay is. Nu ontving haar de dochter het berichtje niet, waardoor ze een bezorgd berichtje van haar dochter krijgt. "Of alles wel goed met mij ging. Ik was verbaasd. Ik had naar haar tijdelijke nummer weldegelijk een smiley gestuurd. Bovendien had ik op z'n minst toch wel een bedankje verwacht. Toen begon het kwartje te vallen."

Uit de reacties uit haar omgeving vindt zij niet bepaald steun, wanneer ze over het voorval vertelt. Het contact met de bank is wisselend. Bij de ING verloopt het gesprek zeer ongemakkelijk, terwijl zij het gesprek bij de ASN als zeer prettig ervaart en ook tips meekrijgt voor de toekomst. "Dankzij mijn voorval is er in ieder geval een wachtperiode ingesteld voor het verhogen van je limiet. Ik kon in mijn geval nog met een druk op de knop mijn limiet verhogen van 3.000 naar 10.000 euro. Tegenwoordig gaat daar een aantal werkdagen overheen."Mevrouw Ter Schoor is enorm gedupeerd, maar probeert vooruit te kijken. "Ik woon in een leuk huis. Mijn man is een tijd terug overleden en ik zou hier graag zelfstandig willen blijven wonen. Het voelt verkeerd om zo in wantrouwen te leven. Ik ben de laatste tijd geen leuke oma meer. Mijn dochter zei laatst nog tegen mij 'Ik weet nu in ieder geval nu dat je ontzettend veel van mij houdt.' Laat dat een troost zijn."

"In 2020 zagen we een vervijfvoudiging van het aantal aangiften van vriend-in-noodfraude," zegt Wilfred van Mulligen, specialist Digitalisering & Cybercrime bij politie-eenheid Noord-Holland. "Op WhatsApp komt deze vorm van fraude het meest voor. Criminelen doen zich voor als een bekende en zeggen dat ze dringend financiële hulp nodig hebben. Achteraf blijkt het account van de bekende te zijn gehackt. Het kan ook zijn dat de oplichter een vals account of een nieuw telefoonnummer gebruikte. De echte bekende in kwestie is zich van geen kwaad bewust. Vraagt een bekende jou via WhatsApp om geld over te maken? Wees dan alert en neem eerst telefonisch contact op met degene die jou om geld vraagt."

Burgemeester Lars Voskuil van de gemeente Bergen is blij dat slachtoffers in zijn gemeente hun verhaal met anderen willen delen: "De omvang van cybercrime neemt toe en daders worden steeds gewiekster. Slachtoffer worden kan grote gevolgen hebben, zowel financieel als emotioneel. Toch lees je maar weinig verhalen van slachtoffers, terwijl het erg veel voorkomt. Slachtoffer worden is niet iets om je voor te schamen, je kunt er anderen mee helpen. Door deze verhalen te delen kunnen we de kans om slachtoffer van cybercriminaliteit te worden zo klein mogelijk te maken."

Doe je verhaal
Wil je na het lezen van dit artikel ook jouw ervaring (anoniem) delen om anderen te behoeden voor de gevolgen van internetcriminaliteit? Bezoek dan www.hetslachtofferspreekt.nl voor meer informatie. Je kunt je ervaring mailen naar info@nh-sv.nl. Wij gaan vertrouwelijk om met je gedeelde informatie. Onze communicatieadviseur neemt eerst contact met je op en bekijkt samen met jou hoe we anderen met jouw verhaal kunnen behoeden voor cybercriminaliteit.