"Schneiders doet het onderzoek in opdracht van de gemeenteraad van Bergen. "Ik heb afgesproken het stap voor stap te doen", vertelt hij aan NH Nieuws. De coalitiepartijen zeiden tijdens de aankondiging van het onderzoek in juli dat ze het belangrijk vinden dat 'een externe ervaringsdeskundige' een analyse van de huidige bestuurscultuur maakt, om tot een optimale bestuurscultuur te komen.
Er is al lange tijd een vertrouwenscrisis met de inwoners van het dorp. Ze vinden dat ze onvoldoende worden betrokken of gehoord bij grote projecten in Bergen en de Egmonden. Er is zelfs een Facebook-groep waarin inwoners fanatiek berichten plaatsen over 'niet deugende' gang van zaken in hun gemeente.
Aanvoerder van die groep Fred Vos ziet het onderzoek van Schneiders op zijn zachtst gezegd met weinig vertrouwen tegemoet. "We hebben onderling al een weddenschap lopen hoor, over wie hij aan gaat wijzen als de schuldige van het onbehoorlijke bestuur hier", zegt hij tegen NH Nieuws. "Zijn het dit keer de sociale media of de mondige burgers? De ambtenaren hebben het in ieder geval vast weer níét gedaan."
Vos denkt dat het onderzoek van Schneiders gaat zorgen voor nog meer verdeeldheid tussen de gemeente en haar burgers. "Hij is ook een bekende van de burgermeester, dus heel onafhankelijk is het allemaal niet. Ik ben benieuwd met welke smoesjes hij komt."
Schneiders, die 22 jaar burgemeester was van verschillende Noord-Hollandse gemeenten, waaronder Haarlem, beantwoordt een aantal vragen van NH Nieuws over het onderzoek naar Bergen.
Hoe gaat u te werk?
Bernt Schneiders: "Ik heb niet een compleet omvattend plan voor ogen. Ik heb in de media gekeken wat er allemaal over de huidige situatie in Bergen gezegd is en ik heb met twee fractievoorzitters gesproken. Ik wil er verder zo objectief mogelijk instaan. Vanaf nu gaat het stap voor stap. Ik ga allereerst deze week in gesprek met de gemeenteraadsfracties. Aanhoren wat zij te zeggen hebben; het gaat tenslotte om hun cultuur. Naar aanleiding daarvan bepaal ik met wie ik vervolgens ga praten: ambtenaren en ik wil ook wel met de burgemeester in gesprek over of er nou sprake is van willekeur bij de bestemmingsplannen in het dorp. Als ik alle gesprekken heb gehad en de opvattingen heb gehoord, schrijf ik daar een rapport over. Daarin zal ik mijn conclusie geven en schrijven hoe het naar mijn mening beter kan."
Zou u ook in gesprek willen met Bergenaren? Fred Vos bijvoorbeeld?
"Ik zou wel openstaan voor opvattingen, meningen en verhalen van de burgers. Wat betreft Fred Vos: ik ken hem niet, maar ik heb wel de aflevering van Opstandelingen (aflevering van BNNVARA over de lokale politiek, waarin Vos wordt geïnterviewd, red.) gezien. Verder begreep ik dat hij met nogal een harde toon over mij praat. Als hij die toon weet te matigen, wil ik wel met hem in gesprek."
Waarom bent u de aangewezen persoon voor dit onderzoek?
"Na 22 jaar burgermeester te zijn geweest, ken ik de verschillende culturen binnen zo'n gemeente wel. Ik heb ze meegemaakt."
Wanneer verwacht u de eerste uitkomsten of adviezen?
"Volgende week verwacht ik te kunnen laten weten wat er uit de gesprekken met de fracties komt. Het wordt niet per se 'grote stappen, snel thuis', maar ik wil wel flink de vaart erin. Ze willen niet dat ik er eindeloos mee bezig ben. Hopelijk kan ik over vier tot zes weken op een paar A4'tjes aangeven wat ik de gemeente aanraad."
Wat verwacht u van het onderzoek?
"Ik hoop iets te kunnen adviseren waar Bergen wat aan heeft. Maar bijvoorbeeld het opstappen van het hele gemeentebestuur is geen optie. Op gemeentelijk niveau kan je namelijk geen tussentijdse verkiezingen organiseren."
En een samenvoeging met gemeente Alkmaar?"
Wat mij betreft is ook dat geen reële mogelijkheid. Het proces van herindeling duurt eindeloos; soms vier jaar. En of het dan een beter bestuurde gemeente wordt, is de vraag. Ik vraag me af of het zo erg is in Bergen dat er geen basis meer is. Ik ga eerst kijken waar de schoen wringt en waar de sleutel ligt om verder te kunnen met elkaar."