BERGEN - Vrijdag 8 september 2023 is de boezemberging en het natuurgebied op het voormalige militaire vliegveld Bergen geopend. De afgelopen tijd is er hard gewerkt om een boezemberging aan te leggen en het natuurgebied te herstellen. Met een druk op de knop zette Gedeputeerde Rosan Kocken van provincie Noord-Holland, Wethouder gemeente Bergen Yvonne Roos en Hoogheemraad Jos Beemsterboer de schuif van de stuw open om water het gebied in te laten stromen. Met deze symbolische handeling is de Boezemberging klaar voor gebruik om als het nodig is in natte tijden het te veel aan water in het gebied tijdelijk te parkeren.

Na de hevige regenval van 2021 in het gebied is het hoogheemraadschap het programma Crisisbeheersing in de genen (CING) gestart. Het project Boezemberging Vliegveld Bergen was al in voorbereiding omdat we zien dat door de klimaatverandering, extreme weersituaties veel regen in een korte tijd, vaker voorkomen. Het project versterkt de crisisrobuustheid van het watersysteem.

Klimaatverandering en inzet berging

Door de klimaatverandering komen extreme regenbuien steeds vaker voor. Om de wateroverlast in de Bergermeer en de Philisteinse- en Damlanderpolder te beperken is in 2016 een polderwater-berging aangelegd op het zuidelijke deel van het voormalige vliegveldterrein. In 2022-2023 is deze waterberging aangepast naar een boezemberging. De kades van het bergingsgebied zijn verhoogd, er is een nieuwe waterinlaatconstructie aangelegd en langs de boezemkade een vluchtterp voor het vee. In geval van nood biedt de berging ruimte om het teveel aan water in de boezem tijdelijk te parkeren, zo kunnen de poldergemalen blijven draaien om de waterstanden te beheersen. Het resultaat? Een minder kwetsbaar gebied voor wateroverlast.

Om de natuurfunctie in het gebied te beschermen is er langs de zuidelijke kade een dijksloot met natuurvriendelijke oever aangelegd. "Met de boezemberging beschikt het hoogheemraadschap over een extra noodventiel om in geval van een te hoge waterstand op de Schermerboezem, het water tijdelijk te kunnen opslaan in het bergingsgebied. Een instrument om het water beter te kunnen sturen en beheren. Hiermee neemt bij wateroverlast de kwetsbaarheid van de poldergemalen af", legt Jos Beemsterboer van Hoogheemraadschap Hollands Noorderkwartier uit.

Ruimte voor de natuur

Tussen 1937 en 1944 is het voormalige vliegveld Bergen gebruikt als militair vliegveld. Een bijzonder gebied centraal gelegen in het open landschap, ingeklemd tussen de oude duinen van Heiloo en jonge duinen van het Noord-Hollands duinreservaat. De zee heeft door de eeuwen heen veel invloed gehad op het landschap. Daarom wordt het gebied ook wel een strandvlaktelandschap genoemd. Het weidse karakter, de verschillende bodemtypen en het schone water uit de duinen maken het gebied kansrijk voor natuur. Een mooie leefomgeving voor verschillende beschermde soorten planten en dieren. Rosan Kocken, gedeputeerde natuur, landschap en water: "Het voormalig vliegveld Bergen is een bijzonder open landschap aan de voet van de duinen. Een plek waar nog veel kansen liggen voor de natuur. Daarom gaan we de biodiversiteit hier versterken. Zo gaan bijzondere planten en dieren, zoals orchideeën, kikkers en salamanders zich weer thuis voelen in dit gebied.”